گزارش بازاری
آژیر خطر رشد پایه پولی هر روز بلندتر می شود
به گزارش بازاری آمار بانك مركزی می گویند كه نقدینگی به ۲۲۶۳هزار میلیارد تومان رسیده؛ رقمی كه باآنكه هیچگاه در اقتصاد ایران سابقه نداشته؛ اما آژیر خطری با صدای گوش خراش برای كنترل تورم را به صدا درمیآورد.
به گزارش بازاری به نقل از مهر، آمار رسمی بانك مركزی در حوزه نقدینگی و پایه پولی، این دفعه آژیر قرمز افزایش تورم را با صدای بلندتری به صدا درآورده است. آنگونه كه این آمار می گویند، حجم نقدینگی در آذرماه به دو هزار و ۲۶۲ هزار میلیارد تومان رسیده كه نسبت به اسفندماه سال گذشته، رشدی ۲۸ درصدی دارد.صدای پای خطرناك رشد پایه پولی با رقم های بی سابقهاین آمار گویای آن می باشد كه رقم نقدینگی آذرماه، حداقل در یك بازه یكساله بالغ بر ۲۸ درصد افزایش را به ثبت رسانده است. این آمار و ارقام وقتی وضعیت خطرناك تری به خود می گیرند كه پایه پولی هم با افزایش بی سابقه ای در اقتصاد ایران مواجه باشد؛ شاخصی كه بودنش برای تورم به مراتب بسیار خطرناك تر از نقدینگی است. بر مبنای آمار رسمی بانك مركزی، حجم پایه پولی در آذرماه سال جاری، معادل ۳۱۴ هزار و ۲۶۰ میلیارد تومان بوده است كه نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۲۸.۳ درصد رشد داشته كه شرایط نگران كننده ای را برای اقتصاد ایران رقم می زند. كارشناسان، علت اصلی رشد پایه پولی را، رشد خالص دارایی خارجی بانك مركزی اعلام می كنند كه متأثر از تجدید ارزیابی و تسعیر نرخ ارز، تغییر روش در خرید ارز نفتی دولت و كاهش تسهیلات خارجی بوده و این در شرایطی است كه تا پیش از این، دلیل عمده رشد پایه پولی، افزایش بدهی بانك ها و دولت به بانك مركزی بوده است.رئیس كل بانك مركزی در مورد نقدینگی چه می گوید؟
عبدالناصر همتی، سكاندار بانك مركزی كه این روزها در تیررس انتقادات نسبت به وضعیت فعلی نقدینگی در كشور قرار دارد، اعتقاد دارد كه آمار رشد نقدینگی باید با عنایت به روندهای بلندمدت متغیرهای پولی كشور تحلیل شود.
او می افزاید: رشد نقدینگی سال جاری، اندكی از میانگین رشد نقدینگی ۵۰ ساله كشور كه ۲۵ درصد بود، بیشتر است؛ به خصوص اینكه افزوده شدن خالص ذخایر ارزی كشور، نقش عمده ای در این رشد داشته است، اما همزمان باید دقت شود كه شرایط نسبتاً مساعد، زمینه شروع رشد اقتصادی غیرنفتی و كاهش فشار تورمی را بوجود آورده و در ضمن، به هنگام شوك شدید هزینه ای و افزایش اندازه اسمی اقتصاد، كوشش برای كنترل بیشتر رشد كمیته ای پولی، ركود را تعمیق می كرد.
همتی اعتقاد دارد كه در تحلیل آمار متغیرهای پولی، به كاهش شدید اضافه برداشت بانك ها، كنترل مؤثر سود بانكی و در بعد خارجی به كاهش بدهی خارجی و افزایش ذخایر هم توجه گردد.
او می گوید: باوجود فشار تحریمی حداكثری، پیشبینی های بدبینانه از طوفان تورم و رشد افسار گسیخته نرخ ارز، بانك مركزی در یك سال قبل تا حدود زیادی در مهار تورم و نرخ ارز موفقیت نسبی داشته است. در كنار تاب آوری بی نظیر ملت ایران در مقابل فشارهای گوناگون آمریكا، در كنترل متغیرهای پولی وارزی نیز، باوجود شرایط سخت تحریمی، توفیقات خوبی حاصل شده است. مبارزه با سفته بازی و پولشویی وكنترل جریان ریال و مهار التهابات ارزی از راه مدیریت علمی بازار، رشد صرفاً ۵ درصدی نرخ ارز در بازار آزاد، نسبت به ابتدای سال و پیشبینی پذیر نمودن بازار ارز و روند كاهنده تورم و مثبت شدن رشد اقتصادی غیر نفتی، نمونه هایی از این توفیقات است. رئیس كل بانك مركزی می گوید كه همزمان با اقدامات انجام گرفته، اجرای عملیات بازار باز و تغییر چارچوب سیاست گذاری پولی به سمت مهار تورم و اصلاح ترازنامه بانك ها، در حال انجام می باشد.امكان كنترل نقدینگی در كوتاه مدت وجود دارد در همین ارتباط، حسین عبده تبریزی، تحلیلگر بازارهای مالی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد روند فزاینده نقدینگی در كشور اظهار داشت: تلاشهای بانك مركزی برای كنترل لجام گسیخته نقدینگی تا حدی موفق بوده است؛ باید توجه داشت كه نقدینگی را می توان كنترل كرد اما كنترل آن، كاملاً بستگی به عملكرد دولت در بودجه دارد. وی ادامه داد: در واقع اگر دولت در بودجه برای تأمین كسری، به بانك مركزی متصل شود، آثار مخربی را تجربه كرده و نقدینگی بر روی تورم بار خواهد شد؛ اما اینكه در شرایط كنونی اقتصاد ایران، بتوان نقدینگی كمتری ایجاد كرد، تا حدود زیادی سخت است؛ چونكه نرخ سود بانكی، خود حجم قابل توجهی از نقدینگی بوجود آورده و در شرایطی كه تورم بالا است؛ بانك ها نمی توانند پایین تر از این نرخ سود را بپردازند؛ هر چند كه پیشبینی این است كه به تدریج، این نرخ پایین آید؛ ولی در مجموع به نظر می آید وقتی نقدینگی ایجاد می شود، هدایت آن بسیار دشوار است؛ ازاین رو در مقطعی كه نقدینگی ایجاد می شود، باید آنرا كنترل نماییم. عبده تبریزی در مورد راهكار كوتاه مدت كنترل نقدینگی اظهار داشت: به جهت اینكه نقدینگی را در ماه باقیمانده سال كنترل نماییم، حتما باید در نوع مواجهه دولت با تأمین كسری بودجه تجدیدنظر نمائیم؛ به این معنا كه اگر دولت اوراق خود كه در بودجه برایش پیشبینی شده است را بفروشد، پول پرقدرت بیشتری خلق نمی گردد. وی تصریح كرد: متأسفانه در سال ۹۸ پایه پولی هم افزایش شگرفی در مقایسه با نقدینگی داشته و حتی نقدینگی را هم پشت سر گذاشته است؛ اما می توان راهكار كوتاه مدت برای كنترل نقدینگی داشت اما اجرای این اقدامات برای كنترل نقدینگی، آن هم در زمانی كه به پایان سال می رسیم و دولت باید حقوق و عیدی كارمندان خویش را بدهد؛ سخت است؛ چونكه اگر پول نداشته باشد به سراغ بانك مركزی می رود و بانك مركزی هم به صورت موقت این پول را پرداخت می كند تا بعد بتواند از بودجه آنرا پس بگیرد؛ ولی اگر دولت نتواند این پول را پس بدهد، حتما این استقراض تورم زا است ازاین رو باید تلاش كند این اتفاق رخ ندهد؛ اما تلاش دولت هم دامنه های محدودكننده بسیاری دارد. عبده تبریزی در پاسخ به این سؤال كه آیا اجرای عملیات بازار باز می تواند به كنترل نقدینگی و تورم كمك نماید، اظهار داشت: عملیات بازار باز می تواند به این روند كمك نماید، ولی می تواند مورد سوءاستفاده دولت هم قرار بگیرد؛ پس باید از این ابزار در جهت كنترل نقدینگی و تورم استفاده كرد، نه اینكه ابزاری برای بسط پولی دولت باشد؛ در شرایطی كه دولت پول لازم دارد، امكان دارد دیگران را تشویق به خرید این اوراق كند تا پول بیشتری بدست بیاورد. ولی در مجموع عملیات بازار باز حركت خوبی است و از سالهای قبل باید شروع می شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب