در گزارش بازاری مطرح شد
دولت در كنار انتشار اوراق به فكر اصلاحات ساختاری بودجه باشد
به گزارش بازاری یك كارشناس اقتصادی با اعلان اینكه انتشار اوراق در شرایط فعلی كشور نرخ بهره را بالا می برد، اظهار داشت: اگر بانك ها اوراق بدهی را بخرند، پایه پولی افزایش یافته و به تبع آن تورم نیز رشد می كند.
به گزارش بازاری به نقل از مهر، انتشار اوراق بدهی یکی از ابزارهای مقطعی دولتها برای جبران کسری بودجه است اما متأسفانه در کشور ما این امر تبدیل به رویه ای دائمی برای جبران کسری بودجه و به صورتی ابزاری برای فرار دولت از اصلاحات ساختاری بودجه شده است. در قانون بودجه سال جاری به دولت مجوز انتشار ۹۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی داده شد اما برمبنای خبرهای انتشار یافته و اخیراً نیز شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا مجوز انتشار ۱۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر نیز به دولت داده شد. براین اساس دولت امسال می تواند ۲۴۰ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر کند که به اذعان کارشناسان این کار تبعات جبران ناپذیری را برای اقتصاد کشور به دنبال دارد. در همین ارتباط محمد مهدی موحدی بکنظر در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: انتشار اوراق عملاً چاره بیچارگی دولت می باشد و عملاً چیز دیگری وجود ندارد که بخواهد به آن متوسل شود؛ اما این رفع مسئولیت از دولت نمی نماید. بعنوان نمونه در رفع اشکالات ساختاری، دو سال پیش رهبری از سازمان برنامه و بودجه خواستند که اصلاحاتی ساختاری پیشنهاد دهد. اما اتفاق خاصی نیفتاد. وی ادامه داد: نظام مالیاتی ما قابلیت تغییر را دارد. نظام مالیاتی به قدری قابلیت دارد که به وسیله آن می توانیم قدر قابل توجهی از کسری بودجه را جبران نماییم. بعنوان نمونه ما حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داریم، ۴۰ تا ۴۵ درصد اقتصاد کشور نیز مشمول مالیات نبوده و یا معاف از مالیات هستند از مجموع این موارد می توانیم ۱۰۰ هزار میلیارد تومان آورده داشته باشیم. موحدی افزود: بحث استفاده از اوراق در خیلی از کشورها عمومیت داشته و نه فقط برای جبران کسری بودجه بلکه بعنوان ابزاری برای عملیات بازار باز استفاده می شود. دولت با انتشار اوراق نوعی بازار بدهی به وجود می آورد تا انعطاف لازم را برای کنترل نرخ بهره و نرخ تورم پیدا کند. وی درباره کشش این بازار برای رشد در ایران اظهار داشت: اوراق بدهی ممکنست در کشورها به صورت متفاوت استفاده گردد اما بطور کلی نوعی بدهی داخلی در مقابل بدهی خارجی است. در ایران، دولت در بدبینانه ترین حالت، حدود هزار هزار میلیاردتومان بدهی داخلی دارد که نسبت به GDP رقم کمی است. این رقم در بعضی از کشورها بالاتر و از حتی بعضاً از GDP نیز بیشتر است بدین سبب دولت می تواند با فراهم کردن مقدمات آن این بدهی داخلی را بیشتر کند اما نباید تنها با هدف جبران کسری بودجه و بدون فراهم کردن مقدمات این اتفاق بیفتد. ۳ ایراد انتشار اوراق در شرایط اقتصاد ایران بکنظر اظهار داشت: وقتی سخن از انتشار اوراق می شود، باید دید دولت برای چه هدفی می خواهد اوراق را منتشر کند. در ایران استفاده از این اوراق فقط برای بدهکاری موقت است و هدف بلندمدت تری نداشته و ملاحظاتی و اشکالاتی وجود دارد که حتما باید در نظر رفته شود. وی درباره اشکال اول انتشار اوراق بدهی در شرایط فعلی ایران اظهار داشت: اشکال اول این است که بسیاری از کشورها در کسری بودجه مشکلات ما را ندارند. ما تا مدت ها مشکل عجیب غریبی مانند بیماری هلندی و وابستگی به درآمدهای نفتی داشتیم و یک دفعه درآمدهای نفتی ما قطع شد. نکته بعدی این است که اوراق، تثبیت کننده نرخ بهره است. چونکه دولت باید با یک نرخ مؤثر این اوراق را منتشر کند و باتوجه به تورم، نرخ بهره در نرخ بالایی تثبیت شده و چسبندگی پیدا می کند. این مساله هم نقدینگی را بیشتر می کند هم منجر به متوقف شدن تولید به جهت نرخ بهره بالا می شود. عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد افزود: نکته بعدی این است که دولت، اوراق قرضه را یا باید با نرخ مؤثر منتشر کند یا بانک ها و بانک مرکزی را مجاب کند که این اوراق را بخرند. در حالت دوم نقض غرض اتفاق می افتد چونکه تکیه بر پایه پولی خواهد بود و نه نقش اوراق در بازار باز. اگر بانک ها مجاب شوند که اوراق را بخرند تا وثیقه ای نزد بانک مرکزی بگذارند عملاً افزایش پایه پولی رقم خواهد خورد و باز هم تورم ایجاد می شود. البته این رشد نقدینگی علاوه بر آن بازپرداختی است که دولت باید به خریداران اوراق بدهد. این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: اصطلاح «پانزی گیم» به این معنا است که دولت به جهت اینکه قرض خودش را بدهد باردیگر باید قرض بگیرد؛ در شرایط متعادل تر و رقم کمتر وقتی کشورها به صورت مقطعی گرفتار کسری بودجه می شوند با تعمیق این بازار میزان نقدینگی را با هدف ثبات بخشی به اقتصاد مدیریت می کنند و برای جبران پول اوراق از پانزی گیم استفاده می نمایند اما این کار در کشور ما مقطعی نیست. وی افزود: بازار بدهی باید شکل بگیرد اما این بازار قواعد خاص خودرا دارد و نمی توان یک دفعه آنرا ایجاد کرد بلکه باید مقدمات آن فراهم شده باشد. این کارشناس اقتصادی با اشاره به مزایای اوراق مشارکت اظهار داشت: اوراق مشارکت و اوراق قرضه تفاوت هایی با یکدیگر دارند برخی مراجع، اوراق قرضه را شرعی نمی دانند اما در اوراق مشارکت بحث پروژه درمیان است و این پروژه به وسیله پول مردم تامین مالی می شود و بعد از تکمیل پروژه از محل بهره برداری آن، سود به مردم می رسد.
منبع: بازاری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب