در میزگرد مولدسازی چرا وچگونه؟ بررسی شد؛
دولت با مولدسازی دنبال رشد اقتصادیست
بازاری: میزگرد مولد سازی با حضور کارشناسان اقتصادی در خبرگزاری مهر انجام شد که کارشناسان معتقدند که اجرای این طرح می تواند موجب رشد اقتصادی شود.
به گزارش بازاری به نقل از مهر دولت در اقدامی قابل توجه بمنظور افزایش تولید و بالابردن رشد اقتصادی کشور بدنبال فروش اموال خود به بخش خصوصی است.
دولت در همین خصوص بدنبال مولد سازی دارایی های راکد خود است.
مولد سازی دارایی های دولت به این معناست که دولت اموال بلا استفاده یا اموالی که ارزش افزوده و راندمان پایینی دارد و سال ها رها شده اند و استفاده مطلوبی از این اموال صورت نمی گیرد را شناسایی کند تا این اموال بهینه سازی شود و راندمان و ارزش افزوده آنها افزایش یابد.
با این حال و با وجود این که بحث مولد سازی اموال دولت در خیلی از کشورها صورت می گیرد اما اعلام خبر تشکیل کمیته هفت نفره در کشور ما برای مولدسازی اموال دولتی حواشی ای را بدنبال داشت.
برای بررسی موضوع در خبرگزاری مهر میزگردی را با حضور وحید شقاقی شهری و همایون دارابی دو تن از کارشناسان اقتصادی برگزار کردیم که آنچه ملاحظه می کنید ماحصل گفت وگوی کارشناسی صورت گرفته در این میزگرد با عنوان «مولد سازی چرا و چگونه؟» است.
تاریخچه مولد سازی
همایون دارابی کارشناس اقتصادی در نشست مولد سازی خبرگزاری مهر درباب مولد سازی اظهار داشت: مولد سازی سابقه طولانی در اقتصادی دارد در دهه ۸۰ که اصل ۴۴ خصوصی سازی اعلام گردید فضای جدیدی برای اقتصاد ایجاد و نتیجه خوبی هم به همراه داشت از سهام عدالت که میلیونها نفر را شریک کرده تا واگذاری های خوبی که در بخش های بانک و فولادسازی و … به مردم واگذار و از اقتصاد دولتی فاصله گرفت موفق ظاهر شد.
وی در ادامه اضافه کرد: با عنایت به این که دولت قبل در اصل ۴۴ کوتاهی کرد و در سال ۹۹ گام دوم خصوصی سازی ها مطرح با صحبت های مقام معظم رهبری درباب مولدسازی که در همان زمان دستور مولدسازی برمبنای اصل ۴۴ گفته و دیده شد و گام ها یک به یک اجرائی شده است با عنایت به این که در زمینه اقتصاد محدودیت و مشکلاتی وجود داشت و اقتصاد پر از دارایی ها و اموال دولتی که به صورتی این جریان سازی راه افتاد تا مولدسازی و ارزش گذاری منابع به صورتی طراحی برای جبران کسری بودجه شود هم اکنون چرخه مولد سازی به حرکت درآمده است تا رشد اقتصادی را به همراه داشته باشد.
مولدسازی موفق یا ناموفق
وحید شقاقی شهری؛ کارشناس اقتصادی در نشست خبری مهر درباب مولدسازی اظهار داشت: آنچه از مولدسازی به یاد داریم این است که از دولت یازدهم آغاز شد و در دولت قبل این واژه مطرح و ادامه داشت حتی در وزارت اقتصاد هم بارها اعلام گردید و اما اجرائی نشد در اصل ماجرا مخالفتی وجود ندارد چونکه این واژه معنای خوبی هم به همراه دارد یعنی دارایی های دولتی که منجمد شده است و در دولت مانده را به حرکت درآورد و ثروت آفرینی کند درنهایت موجب رشد اقتصادی شود و این ادبیات خوب است مثل بودجه ریزی که کسی با این ادبیات مشکلی نداشت اما در جزییات مشکل بوجود آمد.
وی در ادامه بیان کرد: سال ۸۴ را به عنوان انقلاب اقتصادی یاد می شود که هشت تا هدفی برای خصوصی سازی از طرف مقام معظم رهبری اعلام گردید و در ۱۶ سال سیاست های کلی اصل ۴۴ موفق به محرک اقتصادی شد و اتفاقات مثبتی هم رخ داد اما طبق بیانات مقام معظم رهبری که این اواخر در جمع کارآفرینان اعلام نمودند از سیاست ۴۴ انتظاراتی داشتیم که عقب ماندگی رخ داده است و انحرافاتی بوجود آمد.
وحید شقاقی درباب شبه دولتی ها و خصولتی ها اظهار داشت: درهیچ جای دنیا و هیچ قانونی مثل ایران دیده نخواهد شد که اقتصاد شبه دولتی، غیر دولتی، خصولتی و …باشد ببنید خصوصی سازی به شیوه شبه دولتی یا خصولتی و… درست نیست و اشتباهاتی دارد و درباب سهام عدالتم هم شبه دولتی است اصل خصوصی سازی مشکلی ندارد اما در اجرا و پیاده سازی انحراف به وجود آمد و مهم تاریخ ایران است که هم اکنون که وضعیت اقتصادی مناسبی ندارد مردم با این خبرها امیدوار می شوند و نباید با عمل آنها را مایوس کرد. مولد سازی کار بزرگی است اما اگر از تجربیات ناموفق درس بگیرند انتظارات از طراحان خصوصی سازی بیشتر بوده است و پس از ۱۶ سال این انتظارات برآورده نشده است و از این تجربیات باید درس گرفته شود تا در مولد سازی موفق شود.
هر خصوصی سازی تاوانی دارد / اگر دوتا گل زدیم دوتا گل هم خوردیم دلیل بر ناموفق بودن نیست
همایون دارابی در ادامه اضافه کرد: تفکیک مولد سازی می تواند به خوبی اجرا شود و اندیشه اصل ۴۴ اندیشه خوبی بوده است و ماحصل آن در وضعیت در ساختار بودجه و در اجرا دقت شده است با جرأت می توان گفت هیچ دولتی بدون دست انداز و فراز و نشیب نتوانسته که به خصوصی سازی برسد مگر این که از اول خصوصی باشد.
وی در ادامه در این خصوص مثالی زد: بطور مثال ایالات متحد آمریکا هم بحران داشته تا به خصوصی سازی برسد در کره، اروپا، آلمان، فرانسه و انگلیس هم تا خصوصی صورت گیرد فراز و نشیب به وجود آمده است و ما باید از اشتباهات درس بگیریم و باید به کرار امتحان نماییم تا اقتصاد موفقی داشته باشیم و از اشتباهات درس بگیریم و به عقب بازنگردیم و با اعتماد به نفس گام بعدی را برداریم.
این کارشناس اقتصادی و فعال بازار سرمایه درباب خصوصی سازی های موفق نیز اظهار داشت: در خصوصی سازی موفق بوده ایم بطور مثال چادرملو، گل گهر به بخش خصوصی واگذار شد با سنگ مرکزی مقایسه کنید که دولتی است یا بانکها ملت، صادرات و … که خصوصی شدند را با وضعیت بانکهای دولتی مقایسه کنید می بیند که ما در بخش خصوصی سازی موفق بوده ایم البته نمی گویم که همه خصوصی سازی ها موفق بوده است اگر دوتا گل زدیم دوتا گل هم خوردیم اما نمی توان گفت بدون فراز و نشیب اقتصاد خصوصی خواهد شد.
وی در ادامه از هیئت مولدسازی حمایت کرد و اظهار داشت: باید به هیئت مولدسازی اجازه داده شود تا ببینیم عازم و جازم هستند و ابزار مناسبی به آنها داده شود از طرفی هیچ مدیر دولتی نیست که بدون این که ضرر داشته باشد شرکت را واگذار کند چونکه ۲۰ سال مدیر بوده در اصل واگذاری شاید کارشکنی هایی صورت گیرد و این امر طبیعی است که واگذاری ها با مشکل روبه رو شود با عنایت به این که پشتیبانی قضائی برای این هیئت وجود دارد اما کارشکنی هم است با عنایت به این که این دولت با اقتصاد تورمی و عدم سرمایه گذاری و میراث یک دهه ناکارآمدی است باید برای مولد سازی اراده قوی وجود داشته باشد همین طور باید از تصمیمات هیئت مولدسازی حمایت شود تا موفق شود.
روش های مولد سازی موفق
وحید شقاقی شهری روش های مولد سازی را اظهار داشت: مولد سازی سه روش دارد. روش اول مولد سازی است که غیر درآمدی است بطور مثال زمینی است با همکاری بخش خصوصی به پارک تبدیل می شود یا به مکانی برای ورزش های همگانی نگاه درآمدی برای این طرح ها وجود ندارد به صورتی سلامت جامعه را در بردارد و این خودش ثروت آفرینی است و همین طور رضایتمندی مردم را هم در پی خواهد داشت همانند آلمان که شرکت های بیمه فضاهایی برای ورزش های همگانی درست کرده اند که مردم سالم تر باشند تا کمتر بیمار شوند و به بیمه ها برای درمان مراجعه کنند. روش دوم مولدسازی رویکرد درآمدی دارایی است اما فروش نه با همکاری با بخش خصوصی صورت می گیرد موضوع ثروت سازی است. روش سوم فروش اموال مازاد بانک ها، وزارتخانه ها و دولتی ها است که باید صرف توسعه زیرساخت ها شود چونکه ما یک دوره فرسودگی در اقتصاد داریم با عنایت به این که از سال ۹۷ تا به امروز رشد اقتصادی منفی داشته ایم و فرسودگی اقتصادی به وجود آمده است چونکه در ۳۸ سال اقتصاد ایران چنین فرسودگی را تجربه نکرده بود که سرمایه گذاری منفی ۵ باشد که در دهه ۹۰ تجربه کرده است با عنایت به این مساله فروش اموال دولتی باید بگونه ای باشد که هزینه رفع فرسودگی و زیر ساخت ها شود و تیم مولدسازی باید به این نکته توجه کند که رویکرد مولدسازی را به چه صورت انتخاب نماید.
وی در ادامه خط قرمز مولدسازی را اینطور بیان کرد: در مولدسازی بنده خط قرمز دارم آن هم این است که دولت هزینه فروش اموال را برای هزینه جاری ندهد چونکه این اموال فقط برای این نسل نیست و بین النسل است و ثروت ملی به حساب می آید و آیندگان به این اموال نیاز دارند مانند نقت که می فروشیم و در هزینه های جاری استفاده می نماییم چطور جواب نسل آیندگان را می دهیم؟ بجای استفاده اموال مازاد در هزینه های جاری باید از مالیات برای هزینه های جاری استفاده نماییم همه هم مثل من راضی هستند که مالیات بدهند برای آموزش و سایر هزینه های مورد نیاز دولت ها هم شفاف است و خروجی مشخص است اما اموال مازاد دولتی باید در راه توسعه و زیر ساخت ها و جلوگیری از فرسودگی اقتصادی هزینه شود.
چه ایرادی دارد که فروش اموال دولتی کسری بودجه را تامین کند؟
همایون دارابی در ادامه از جبران کسری بودجه بوسیله فروش اموال دارایی ها اظهار داشت: اگر هزینه اموال را خرج کسری بودجه نکنیم در وضعیت فعلی پول چاپ نماییم نمی شود که با عنایت به تحریم ها و کسری بودجه فروش اموال مازاد راه حل مناسب می باشد از مالیات نمی توان کسری بودجه را جبران کرد با استقراض هم نمی شود تنها راه حل مناسب همین است که از فروش اموال مازاد کسری ها جبران شود نمی توان با تورم و پایین بودن راندمان فشار بر مردم آورد ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه بالایی است.
وی در ادامه بیان کرد: ایران نخستین کشوری نیست که تحریم ها را تجربه کرده است و در وضعیت تحریم نمی توان بدهی دولت را با مالیات جبران کرد چه ایرادی دارد که دولت سهام شرکت هایش را بفروشد؟ گرفتن مالیات به شرط خصوصی سازی است دولت که نمی تواند از خودش مالیات بگیرد هم اکنون ۸۰ درصد اقتصاد دولتی است از کی مالیات بگیرد از ۱۸ در صد مردم مالیات بگیرد اول باید واگذاری صورت گیرد بعد مالیات ستانی صورت گیرد.
این کارشناس اقتصادی مثالی زد: در فروش زمین هم بطور مثال مدرسه ای رد بافت فرسوده است که نمی تواند نگه داشته شود چه ایرادی دارد که این مدرسه بفروش برسد و مدرسه ای در جایی که تراکم دارد ساخته شود و حتی برای هزینه های دولتی استفاده گردد ایرادش چیست؟ بطور مال در کنار فرودگاه مهرآباد دولت زمین هایی دارد که می تواند بفروشد و جای دیگر سرمایه گذاری کند بطور مثال من اگر در شهرستان خانه ای دارم چه ایرادی دارد اگر آنرا بفروشم و در شهر خانه بخریم این حرکت دولت هم است فروش اموال مازاد می تواند بهترین روش باشد با عنایت به این که مقرر است ۱۰۰ درصد هزینه بهداشت شود از طرفی دولت به قدر اموال دارد که تمام نخواهد شد.
همایون دارای درباب ارزیابی اموال دولت اظهار داشت: اموال دولت ارزیابی نشده است و ده هزار میلیارد است وقتی می تواند زمین ها را بفروشد و طرح های نیمه تمام را فعال کند چه اشکالی دارد که با ۵۰ درصد آن هزینه های جاری را دهد و با ۵۰ درصد دیگر توسعه زیر بنایی کند با عنایت به این که ۱۰۰ درصد در بهداشت و بیمارستان و آموزش است و حتی می تواند زمین بفروشد زمین بخرد و ۲۰ سال دیگر این زمین ارزش زمین امروز را پیدا می کند چرا کمبودهای اقتصادی با این روش جبران نشود بحث بنگاه داری نیست واگذاری اموال باید بازدهی در اقتصاد داشته باشد و کمی هم هزینه جاری را تامین کند.
استفاده از اموال دولتی برای هزینه های جاری اشتباه است
شقاقی شهری با مثالی چرایی خط قرمز بودن استفاده از اموال دولتی در هزینه ها اظهار داشت: بطور مثال من خانه ای در شهرستان دارم و می فروشم و بنگاه تولیدی میزنم همه می گویند آفرین چه کاری برکت دارد یا خانه ای دارم متروکه و زمینی در شهرستان زمین را فروخته و خانه را تعمیر می کنم سقف بالای سرم هست همه باز می گویند آفرین چه کار عقلانی اما اگر من فرش زیرپا را بفروشم و با آن به رستوان بروم همه می گویند چه کار احمقانه ای کرده اید بحث مولد سازی هم همین است فروش اموال باید زیر ساخت ها را تکمیل کند و مولدسازی داشته باشد نه این که حقوق و دستمزد داده شود تاریخ اینها را در یاد خواهد داشت اگر مدرسه بفروش می رسد باید مدرسه ای جای دیگر ساخته شود نه هزینه جاری با آن پرداخت گردد
۵۰ درصد از فروش اموال مازاد دولتی می تواند صرف هزینه های جاری شود
همایون دارابی در ادامه با مثالی استفاده از اموال دولتی را اظهار داشت: در سقوط بغداد وقتی وارد شدند دیدند که مناره ها پر از طلا است و به خلیفه عباسی گفتند این همه طلا انبار کرده ای خوب سرباز می گرفتی و سلاح جنگی می ساختی پس از آن خلیفه را در ستون های طلا انداختند که از طلا بخورد تا بمیرد این را گفتم بگویم که اکنون شرایط ویژه هست و نباید دولت را محدود نماییم با خط قرمزهایی من درآوردی. بطور مثال نمی تواند حقوق معلم را نداد و با نارضایتی به سر کلاس فرستاد همانطور که هم اکنون همین کار و می نماییم اقتصاد دولتی از دهه ۵۰ راه اشتباهی بود همانطور که مقام معظم رهبری گفتند دولتی کردن اقتصاد اشتباه بود است و نباید با خط قرمزها و تابو درست کردن ها دست انداز ایجاد نماییم.
وی در ادامه از استفاده ۵۰ درصدی اموال دارایی ها در هزینه های جاری اظهار داشت: ۵۰ درصد هزینه های جاری شدن مانع از چاپ پول خواهیم شد و این کار عقلانی است که می توان انجام داد و مطالبات را پرداخت کرد بطور مثال من وقتی دوتا دارایی دارم و دوتا پول و ۴ تا هزینه وقتی می توانم از این چهارتا بهره برد چرا باید قرض بگیریم با بقیه را در فشار بگذاریم.
این کارشناس اقتصادی و فعال بازار سرمایه اظهار داشت: اگر به ۱۹۶۰ چین دولتی بوده است و هم اکنون اگر اقتصاد چین را نگاه دارید می بینید که همه خصوصی شده است و دهه ۶۰ کره دولتی بوده است هم اکنون خصوصی سازی صورت گرفته است و در اروپا دهه ۶۰ و۷۰ میلیادی حاکمیت دولتی بوده است و هم اکنون بخش خصوصی بیش از دولتی ها است و ما باید از اینها تجربه کسب نمود و اقتصاد را به مردم باید سپرد در بازار سرمایه می تواند این ثروت و دارایی ها را به فروش گذاشت مثل سهام عدالت که اوایل ۵۰۰ تا یک میلیون بوده است و مردمی بودن موجب شد که نقدینگی تولید نماید مردم می توانند روند ثروت را به سمت تولید خواهد برد در مولد سازی آنچه که تاکید گردیده است شفافیت است و واگذاری ها باید در بورس صورت گیرد. از طرفی صندوق ثروت ملی می تواند ایجاد که همانند صندوق توسعه که موفق بوده است این صندوق ثروت ملی هم می تواند موفق باشد و نگرانی ها را بر طرف کند و اقتصاد باید گام به گام راه رفته شود و این فراز و نشیب ها است که می تواند مولدسازی را موفق سازد.
اتاق شیشه ای مولد سازی
وحید شقاقی شهری از واگذاری ها اظهار داشت: رویکردها را باید پذیریم از ۱۲۹۰ تا حالا یک تریلیون دلار نفت به فروش رفته است و آیندگان باید بدانند که پول نفت چه شده است و سرمایه گذاری ها باید سودآور باشد. هست واگذاری نباید گرفتار افراط و تفریط شود پاسخگو باشد همانطور که وزیر اقتصاد گفته است فروش اموال مازاد باید در اتاق شیشه ای صورت گیرد فروش در بورس شفاف است اما خط قرمز باید رعایت شود
وی در ادامه بیان کرد: فروش فرش زیرپا برای هزینه کردها درست نیست باید شغل دوم ایجاد شود که هزینه های زیاد را جبران کرد اما هزینه ها کم نمی کنم کشور هم همین است کشور نخبگان استفاده گردد طلا برای زدن بنگاه تولید می فروشیم نه برای مسافرت رفتن دولت هم فروش اموال مازاد همین است هزینه کرد همان مسافرت است که نباید خرجش شود و از طرفی تیم مولدسازی باید آزادی عمل داشته باشد و همانطور که وزیر اعلام نمود اتاق شیشه ای این اتفاق رخ دهد همانطور که خودرو در بورس فروش رسید و شفاف بود که این فروش اموال مازاد باید اتاق شیشه ای باشد و تیم پاسخگو باشد همانطور که بارها گفتم حقوق ها نباید با فروش اموال مازاد پرداخت گردد و هزینه ها باید به مرتفع ساختن اقتصاد فرسوده و پروژه های عمران شود این اموال برای نسل فعلی نیست بلکه برای آیندگان هم هست.
برای این تصمیم بزرگ باید به دولت اطمینان کرد
همایون دارابی در اختتام عنوان کرد: مولدسازی کار بزرگی است که باید صورت گیرد کشور فرش زیرپا نیست ثروت دولت ها زیاد است هم اکنون میدان نفتی هایی است که مشترک و ما نمی توانیم از آنها استفاده نماییم و عراق، عربستان و … از این میدان های نفتی بهره مند می شوند و بخش خصوصی می تواند از این میدان ها بهره مند شود. مردم هم اکنون یک وام می خواهند بگیرند بانکها اعلام می کنند که پول برای وام ندارند ولی اگر مازاد را بفروشند هزینه وام هم دارند. هیئت جمع شده با حضور معاون اول، وزیر اقتصاد، یک نماینده از قوه قضائیه، یک نماینده از مجلس اطمینان را می دهد که توسعه فرا می رسد و دولت که میراث کوتاهی های دولت ها است شرایط را تغییر دهد و رویکرد جدید داشته باشد و بورسی شدند می تواند مشارکت مردم را به همراه داشته باشد. مولد سازی می تواند تأثیر عمیقی بر بر اقتصاد داشته باشد.
امیدوارم فروش اموال مازاد ثمره خوبی داشته باشد
وحید شقاقی شهری در آخر بیان کرد: دولت در جنگ اقتصادی می باشد و همه می دانیم که فشار بر دولت و مردم است و این مولدسازی ایده خوبی است و می تواند با شفافیت و پاسخگویی مکانیسم خوبی داشته باشد با عنایت به این که سه قوه نماینده دارد و دولت، قوه قضائیه و مجلس هستند و این می تواند مولدسازی را پیش ببرد ما می توانیم پیشنهاد دهنده باشیم و این هیئت مولدسازی است که باید تصمیم بگیرند و امیدوار هستم که فروش اموال مازاد ثمره خوبی داشته باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب